woensdag 29 september 2010

Jan van IJken




Jan van IJken (Amersfoort 1965), fotograaf en filmmaker


Deze foto heb ik gemaakt voor mijn fotoproject Dierbaar over de bizarre
relatie tussen mens en dier. Hiervoor heb ik gefotografeerd hoe
verschillend mensen in Nederland met dieren omgaan, van productiedieren
tot hobby- en proefdieren.

In de keuken van 't Swieneparredies spreekt Violette Sanders met zeug
Fajga terwijl Jan toekijkt. Een ongewoon tafereel op een bijzondere plek.
Helaas is Violette, die een groot hart voor varkens had, veel te vroeg
overleden. Ik ben nog regelmatig teruggegaan naar 't Swieneparredies, een
van de zeldzame oorden waar varkens nog gewoon zichzelf kunnen zijn.

Jan van IJken
www.photo-projects.com

Calvo

Deze illustratie van Calvo uit het boek "Het beest is dood! De wereldoorlog bij dieren" door Victor Dancette( 1946) laat het varken zien als parodie op Hermann Goering, één van de top-nazi's uit de Tweede Wereldoorlog.


Henk Melgers


"Bevrijdingsfeest in een Drents dorp"

olieverf op doek, 1945

60 x 86 cm

Andrew Wyeth



Andrew Newell Wyeth (Chadds Ford, Pennsylvania, 12 juli 1917- Chadds Ford, Pennsylvania, 16 januari 2009) was een Amerikaans realistisch schilder. Zijn bekendste werk is Christina's World (1948).



"CIDER AND PORK" 1955

aquarel 55 x 62,5 cm.

zaterdag 25 september 2010

Schweinerei?




Schweinerei?

Deze twee afbeeldingen laten sodomie met het varken zien, alleen is dit in de Middeleeuwse afbeelding niet expliciet te zien.

Bij de tekening ”Médicine expérimentale“ ( 1910) van Félicien Rops staat de aantekening van de kunstenaar: “Wat ge niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een varken niet”.

Ogenschijnlijk bestaat er geen verband met de houtgravure “Der Judensau”, een antisemitisch pamflet uit de Middeleeuwen.

De verbindende schakel is echter de Katholieke kerk: de prent van Rops( een libertijn zoals ook markies de Sade,) had de intentie om profaan te zijn en de Katholieke kerk te provoceren.

De gravure “Der Judensau”is een prent die met toestemming van de Katholieke kerk werd verspreid.

Het was destijds een wijdverspreid “Broodje aap”verhaal, dat Joden uit behoefte aan het voor hun onreine varkensvlees, zo nu en dan een christelijk kind ontvoerden, ritueel slachtten en vervolgens consumeerden.

Het voert in deze bijdrage te ver om deze vooroordelen te verklaren, maar het varken speelt in deze antisemitische denkwereld een grote rol.

Maar ook met het varken zelf zouden Joden “onnatuurlijke “dingen doen: zijn urine en uitwerpselen consumeren , zeugenmelk drinken ( voor Christenen verboden, omdat men dacht dat het drinken van zeugenmelk gevreesde ziektes zou verspreiden) en ook gemeenschap hebben met varkens,.

Joden werden er zelfs van verdacht onder hun hoeden hun”varkensoren”te verstoppen en misschien zelfs een varkensstaart te hebben...

Kortom: de tekening van Rops is misschien provocerend ,maar het antisemitische “Der Judensau”heeft mede geleid tot pogroms, veroordelingen en uiteindelijk Auschwitz.


Theo Zwinderman

maandag 13 september 2010

Patricia Piccinini

Patricia Piccinini (geboren in 1965 in Freetown , Sierra Leone ) is een Australische kunstenares. Haar kunstwerken werden bekend in Australië in de late jaren “90. In 2003 werd ze geselecteerd als kunstenares om Australië te vertegenwoordigen op de Biënnale van Venetië.

Haar mixed media werken omvatten de serie Truck baby's, en de installatie We zijn familie, die werd tentoongesteld in Venetië in 2003. Piccinini werkt met een breed scala van media, waaronder sculpturen , video , tekening , installatie- en digitale prints . Haar grote kunstwerken zijn vaak een weerspiegeling van haar belangstelling in kwesties zoals de bio-ethiek , de biotechnologie en het milieu.

Volgens de National Gallery of Victoria, Australië: "Piccinini heeft een ambivalente houding tegenover technologie en ze gebruikt haar artistieke praktijk als een forum voor discussie over hoe technologie invloed heeft op het leven. Ze is erg geïnteresseerd in hoe hedendaagse opvattingen over de natuur, (de natuurlijke en de kunstmatige ) veranderen in onze samenleving. Veel van haar werk uit haar bezorgdheid over de biotechnologie, zoals gentherapie en het hedendaagse onderzoek van het in kaart brengen van het menselijk gen ... ze is ook gefascineerd door de mechanismen van consumentengedrag.”

Dit kunstwerk lijkt al akelig dichtbij te komen: een “varkensman “die menselijke biggetjes zoogt.

Met de hedendaagse techniek is al veel mogelijk tussen varken en mens( die genetisch zeer verwant zijn) , zoals bij mensen getransplanteerde varkenshartkleppen( deze varkens hebben op hun beurt weer een menselijk gen ingebouwd gekregen ,om afstotingsverschijnselen te voorkomen) , van varkensorganen worden menselijke geneesmiddelen gemaakt en het transplanteren van varkenslongen bij mensen komt ook steeds dichterbij....

In het laboratorium is al een varken ontwikkeld, met een gen van een salamander, waardoor hij in het donker groenachtig oplicht.

Het lijkt dus technisch mogelijk om ook een “menselijk varken”te creëren.

Zou George Orwell in Animal farm dan toch een vooruitziende blik hebben gehad,toen hij stelde dat varkens en mensen meer gelijk zijn dan andere dieren?

George Grosz

George Grosz (Berlijn, 26 juli 1893 – Berlijn, 6 juli 1959), geboren als Georg Gross, was een Duitse schilder en graficus.

Grosz meldde zich in 1914 als oorlogsvrijwilliger maar werd in mei 1915 al ongeschikt verklaard voor de militaire dienst. Hierna ontwikkelde hij zich tot pacifist. Hij stelde op karikaturale wijze het militarisme, de schijnheilige burgerlijke moraal en de ontreddering in de grootstedelijke samenleving aan de kaak. Omstreeks 1920 was hij betrokken bij het Berlijnse dadaïsme, waarvoor hij onder meer maatschappijkritische en politieke collages maakte.

In reeksen lithografieën als Ecce Homo toonde hij de schrijnende contrasten in de Weimar Republiek: vette burgers en werklozen, rechters en prostituees, priesters en moordenaars, generaals en arme soldaten. De stijl is elementair en bijtend. Onder invloed van het kubisme bracht hij zowel in zijn grafisch werk als op zijn schilderijen diverse kleine taferelen op een plat vlak samen, om een beeld te geven van het pandemonium van zijn tijd. Vanwege het nietsontziende realisme wordt zijn werk tot de Nieuwe Zakelijkheid gerekend.

Grosz werd gerechtelijk vervolgd wegens godslastering, onder meer omdat hij in Ecce Homo een Christus aan het kruis had afgebeeld die een gasmasker droeg De nazi's stelden zijn werk tentoon als entartete Kunst op een grote tentoonstelling in München, 1937.

In 1932 was Grosz al geëmigreerd naar de Verenigde Staten, waar hij rustiger en conventioneler werk maakte. Het meest interessant in deze periode zijn apocalyptische visioenen van Nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog, beïnvloed door Jeroen Bosch en Pieter Brueghel. Ook maakte hij een aantal schilderijen met dunne mannetjes, de zogenaamde stickmen.

Dit schilderij is getiteld”Circe”en refereert aan de Circe uit de Griekse mythologie.

Circe of Kirke, dochter van de zon, is in de Griekse mythologie een tovenares, die leefde op het eiland Aeaea.

Circes vader was Helios, de zonnegod, en haar moeder was Perseis, één van de Oceaniden. Ze was een getalenteerd tovenares en veranderde haar vijanden in beesten door middel van toverdranken.

Circe en haar eiland zijn vooral bekend van Homerus' Odyssee, waarin Odysseus na veel omzwervingen op Aeaea terechtkomt, waarna Circe al zijn mannen in varkens omtovert.

In deze bordeel-scène is niet veel veranderd : Schweinerei is van alle tijden, ook al is Circe hier een hoer en Odysseus een doodordinaire bordeelbezoeker.

Onbekende maker XIII

Terechtzitting van een zeug en biggen in Lavegny. Illustratie uit The Book of Days: A Miscellany of Popular Antiquities. Engels, 19e eeuw. Facsimile editie, Detroit, Gale Research Co., 1967, General Research Division, The New York Public Library, Astor, Lenox and Tilden Foundations.

In het Franse Lavegny werden in 1457 een zeug en haar biggen aangeklaagd en veroordeeld wegens moord en verorbering van een kind. De zeug werd schuldig bevonden en ter dood veroordeeld; haar biggen werden vrijgesproken op grond van hun leeftijd.

vrijdag 3 september 2010

Paul McCarthy

Paul McCarthy (1945) - Mechanical pig, sculptuur 101,5 x 147,5 x 157,5 cm

Onbekende maker XII

Onbekende maker XII - Executie van een varken in de Middeleeuwen, gravuremaker en jaartal onbekend.

In de Middeleeuwen zijn diverse varkens voor de rechtbank gedaagd en veroordeeld wegens "onnatuurlijk gedrag". Meestal betrof het verminken of doden van baby's. Maar ook als iemand sodomie met het varken bedreven had, werd het varken vaak veroordeeld wegens "medeplichtigheid".

In de Middeleeuwen werd geloofd in de aanwezigheid van "gevallen engelen" die gedoemd waren over de wereld te zwerven. Deze "duivels" namen soms de gedaante aan van dieren om zo dood en verderf te zaaien en de mens op de proef te stellen.

Vandaar dat het varken, als ware het een mens, voor de rechtbank werd gedaagd, een advocaat kreeg toegewezen en op een "menselijke" manier werd terechtgesteld: wurging, ophanging, onthoofding.

Daarna werd het karkas verbrand.

Ernst Barlach


Ernst Barlach (Wedel, Pinneberg, 2 januari 1870 - Rostock, 24 oktober 1938)

Ernst Barlach was een Duitse, expressionistische beeldhouwer en schrijver. Barlach maakte diverse herdenkings- en oorlogsmonumenten: in 1922 Schmerzensmutter in Kiel; in 1929 Der Schwebende in de kathedraal van Güstrow; in 1928 Der Geistkämpfer in Kiel; in 1929 het Magdeburger Ehrenmal in de kathedraal van Magdeburg en in 1931 het Hamburger Ehrenmal.
In 1937 kreeg hij een expositieverbod opgelegd door de Reichskammer der Bildenden Künste. Zijn kunstuitingen werden door het naziregime beschouwd als Entartete Kunst. Meer dan 400 werken werden als zodanig uit openbare collecties verwijdert.


De Blocksberg trekt de heksen aan !
De stoppels zijn geel, groen is het graan.
Daarginds verzamelt zich de club
en bovenop troont Beëlzebub.
Dus schiet maar op en niet getreurd,
van heks die ruft tot bok die meurt.

Kijk, Baubo zelf opent de rit;
die op dat moedervarken zit.

Hoera, de vroedvrouw rijdt voorop!
Een vette zeug, daar zit zij op,
de oudjes doen het weer eens goed!
Nu volgt de hele heksenstoet.


Faust - Johann Wolfgang Goethe


In bovenstaand citaat beschrijft Goethe de Walpurgisnacht, waarbij Barlach de twee afgebeelde houtsnedes maakte.
Walpurgisnacht is een van oorsprong Europees voor-christelijk feest, dat wordt gevierd in de nacht van 30 april op 1 mei. Het is genaamd naar de heilige Walburga wier translatie op 1 mei werd herdacht. Walpurgisnacht heeft betekenis voor heidenen en wicca's. Het volksgeloof wilde dat in deze nacht de boze geesten vrij spel hadden
De oorsprong gaat terug op feesten die zich richten op vruchtbaarheid en op de dunne scheidslijn tussen leven en dood.
Baubo is een oude vrouw uit de Griekse mythologie die Demeter deed opvrolijken toen ze rouwde om het verlies van haar dochter Persephone
Figurines bekend als Baubos worden gevonden in aantal vormen, gewoonlijk met Griekse achtergrond. Ze werden in vele verschillende stijlen gemaakt maar laten altijd de vulva zien.
Een mollig figuur met haar benen wijd en de aandacht gericht op haar vulva.
Een naakt figuur op de rug van een zwijn met een harp in haar handen.
Een naakte torso zonder hoofd met het gezicht in het lichaam een vulva op de kin.
Een zittend figuur met een enorm grote vulva tussen de benen.
Bauba is hier dus een vruchtbaarheidssymbool,niet verwonderlijk in combinatie met een zeug..
Vele steden, kloosters en kerken zijn gesticht op de plek waar in een visioen een grote( witte) zeug met veel biggetjes werd gezien.