Jeroen Bosch ( 1450-1516) - Detail van De verzoeking van de Heilige Antonius. Olieverf op paneel. (1500)
Het varken in West-Europa is onafscheidelijk verbonden met St. Antonius. Antonius (251-356 n. Chr.) was een kluizenaar die in navolging van Christus 20 jaar leefde in de Sinaï-woestijn in Egypte. Daar werd Antonius aan vele verzoekingen blootgesteld, waaraan hij echter dapper weerstand bood. Na zijn dood werd hij heilig verklaard. In zijn naam werden in 1095 kloosters opgericht die zich toelegden op de ziekenzorg. De behandeling van zieken bestond o.a. uit gezouten varkensvlees en medicinale wijn. De varkens van deze kloosters werden “Antonius varkens”genoemd. Ze scharrelden door de straten van dorpen en steden op zoek naar voedsel en werden door welwillende burgers gevoerd. Deze varkens waren te herkennen aan een belletje in het oor of om hun hals, vaak was ook één oor afgesneden. In 1399 werd in Utrecht een wet uitgevaardigd, die mensen verbood ook hun eigen varken een bel om te binden om zodoende van de protectie van het Antonius varken te profiteren.
“De verzoeking van de Heilige Antonius” en “Sint Antonius met varken” was een populair onderwerp in de beeldende kunst, waarvan enkele zeer profaan waren, o.a. die van kunstenaars Wilhelm Busch en Félicien Rops, die op deze weblog ook nog besproken worden.
Sint Antonius geldt als de beschermheilige van het varken, maar of het varken daar ooit veel baat bij heeft gehad?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten