Constant Permeke (België, 1886-1952) - De zeug. Olieverf 165 x 180 cm. (1929)De schilder en beeldhouwer Permeke wordt gezien als de belangrijkste vertegenwoordiger van het Vlaams expressionisme. Critici gaven hem ooit de kwalificatie ‘mestkever van de schilderkunst’ en ‘modderig genie’ n.a.v. zijn voorkeur voor bruine, aardse kleuren en ‘morsige’ stijl. Het morsigste schilderij is misschien wel ‘De zeug’. Hier lijken oermoeder en oermodder met elkaar verenigd. Permeke zelf was zó aan het schilderij gehecht dat hij het vlak voor zijn dood van de toenmalige eigenaar terug wilde kopen.
Dit schilderij refereert aan het meest basale in de natuur: het zogen (van de zeug), het vrijen (in de achtergrond het vrijend paartje) en het schijten (de boer op het toilet met de geopende deur met hartje). Geen dier wordt zo geassocieerd met deze gedragingen als het varken: het zou zich wentelen in ‘vuiligheid’, onrein zijn door het eten van ontlasting van andere dieren en bovendien een ongeremd seksleven hebben, zelfs seksueel onverzadigbaar zijn. Allemaal vooroordelen, want het varken is op en top natuurlijk. We mogen twijfelen of dit alles in de bedoeling van de schilder lag: het ligt eerder voor de hand te denken dat Permeke bewondering had voor het varken, volkomen natuurlijk verbonden met de oermoeder.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten